Foto's: Judith Ploegman
Foto's: Judith Ploegman

Uitdehaag: “Je stem doet er toe”

Laatste nieuwsberichten
Burgemeester Michiel Uitdehaag bracht als eerste die zijn stem uit, even na 7.30 uur in het gemeentehuis. “Je hebt een stem, maak er gebruik van. Je stem doet er toe”, zegt hij. “Tussen 1940 en 1945 was stemmen in ons land geen optie. Dat lijkt al zo lang geleden dat onze verworvenheden vanzelfsprekend lijken, maar dat zijn ze niet. We leven ook nu nog in een tijd van niet-democratische en minder democratische regimes. We kunnen kiezen wie we een mandaat willen geven om belangrijke beslissingen voor Texel te nemen. Je stem maakt verschil.”

De gemeenteraad van Texel is één van de meest versplinterde raden in Nederland. Er zijn negen fracties en vijftien raadszetels. “Ondanks die versplintering is het een goed functionerende raad. Dat komt doordat de onderlinge verhoudingen goed zijn. De opvattingen van de partijen liggen niet zo ver uit elkaar dat verschillen onoverbrugbaar zijn: we komen er samen meestal prima uit. Het is democratisch gezien een goede zaak dat iedereen het recht heeft een partij op te richten. Maar een versplinterde raad kan het vormen van een bestuur wel bemoeilijken. Voor een coalitie is een meerderheid nodig. Dat zijn acht raadszetels. We hebben nu een coalitie van drie partijen. Het is goed mogelijk dat we naar een coalitie van vier partijen gaan. In dat geval hebben we ook vier wethouders nodig, die stuk voor stuk goed met elkaar door een deur kunnen en samen een goed bestuur kunnen vormen. Dat is belangrijk, want de beslissingen voor Texel worden niet alleen op het eiland genomen. Een sterke gemeenteraad is ook een sterke lobby richting Den Haag en Europa. Dus moet iedereen stemmen. Ook als je denkt dat het beter kan.”

700 meer kiesgerechtigden dan in 2014

Uitdehaag is erg benieuwd naar de uitslag, vertelt hij, omdat er iets opvallends aan de hand is: in 2014 woonden er ongeveer evenveel mensen op het eiland als nu. Toch is het aantal stemgerechtigden gegroeid van 10.500 naar 11.200. Dat is een groei van 175 stemgerechtigden per jaar. De belangrijkste oorzaak van die groei, ligt in het gegeven dat het aantal inwoners onder de 18 afneemt. Met de groei van het aantal stemmers, is de kiesdeler ook gestegen. In 2014 waren 446 stemmen voldoende voor een raadszetel, nu zijn er bij eenzelfde opkomst meer stemmen nodig. “Het is een forse groei. Daar kun je de conclusie uit trekken dat Texel aan het veranderen is.”

Hoge opkomst


In 2014 maakten 6.700 mensen gebruik van hun stem, 67 procent van de stemgerechtigden op Texel. In 2010 waren dat 6.620 mensen, grofweg 66 procent. In 2002, 1998 en 1994 was dat om en nabij de 73 procent. De opkomst is dus gedaald, maar ligt nog altijd fors hoger dan het landelijk gemiddelde: dat schommelde bij voorgaande gemeenteraadsverkiezingen tussen de 53 en 55 procent. “Ik hoop dat de opkomst een stijgende lijn laat zien”, zegt Uitdehaag. “Juist nu. De gemeente beweegt zich binnen de mogelijkheden van de provincie, het Rijk en Europa. Willen we daar de stem van ons eiland en van alle Waddeneilanden laten doorklinken, dan hebben we een raad met een mandaat nodig.”

Compromissen sluiten


“We kunnen niet altijd oplossingen organiseren naar ieders tevredenheid. Als dat zo was, hadden we geen politiek nodig. Niemand kan altijd zijn zin krijgen, we zullen compromissen moeten sluiten. Doen we dat niet, dat gebeurt er niets. Dan komen we niet vooruit. Er wordt veel gemopperd over regels. Maar wie minder regels wil, zal meer verantwoordelijkheid moeten nemen. En wie meer vrijheid wil, zal die vrijheid ook een ander moeten gunnen. Een goed functionerende gemeenteraad zorgt ervoor dat de verantwoordelijkheid gedeeld wordt. Als een proces nauwkeurig doorlopen wordt en de raad goed werkt, worden belangen zorgvuldig afgewogen en wordt er met ieders wensen rekening gehouden.”

Politiek is van iedereen

Het is de taak van de burgemeester om iedereen zo goed mogelijk mee te laten doen in het democratisch proces. Het is zijn taak, maar voor Uitdehaag is die taak ook een persoonlijke overtuiging. “Om die reden organiseren we een verkiezingsavond voor mensen met een beperking, die moeite hebben met stemmen. In Wageningen, waar ik wethouder was, hadden we zo’n avond. Die wilde ik hier ook. Iedereen moet mee kunnen doen. Om die reden heb ik ook gezegd dat ik jaarlijks met een schoolklas in de raadzaal wil ontbijten. Door mensen te betrekken, raken ze beter geïnformeerd. En als ze beter geïnformeerd zijn, zullen ze ook meer betrokken zijn. Ik zie dat als mijn verantwoordelijkheid als burgemeester. Want politiek is van ons allemaal.”

In de link rechts op de pagina is een bericht te vinden over alle stemlokalen.

Stemlokalen voor raad en referendum sleepwet vastgesteld: http://www.texelplaza.nl/nieuws/artikel/064586/
Afbeelding
Afbeelding
Afbeelding