Géén massale bijensterfte op Texel

Vorige week berichtte het tv-programma 1 Vandaag over massale bijensterfte in Nederland. Uit een enquête onder 140 imkers bleek dat - zonder aantoonbare reden - bijna een kwart van de bijenvolken de winter niet heeft overleefd. Op Texel is geen sprake van massale bijensterfte. Hoe kan dat? 

De precieze oorzaak van de massale bijensterfte was niet bekend, maar de Bee Foundation wees in het tv-programma nadrukkelijk met de beschuldigende vinger in de richting van bestrijdingsmiddelen. De foundation liet in het programma weten dat in alle zes monsters, genomen van drie verschillende locaties met dode bijen, gemiddeld dertien pesticiden aanwezig waren.

Natuurlijke selectie

Imker Jacco van de Ree reageert verbaasd want hij heeft zelf geen last gehad van een hogere bijensterfte dan normaal. “Van de dertig volken die ik heb, hebben er drie de winter niet overleefd. Maar dat hoort erbij. Dat is een vorm van natuurlijke selectie.” Anders dan aan ‘de overkant’ werken de imkers op Texel allemaal met de zwarte honingbij. “Dat zijn bijzondere bijen, met name omdat deze soort door de jaren heen door de mens met rust is gelaten. Ik ben ervan overtuigd dat je de natuur zo veel mogelijk haar eigen gang moet laten gaan. Wel is het zo, dat elders veel wordt gewerkt met andere bijensoorten omdat die bijvoorbeeld veel meer honing produceren. Dat zijn wel vaak bijen die zich minder goed kunnen aanpassen bij veranderende omstandigheden. Maar wat de oorzaak is geweest van deze bijensterfte, weet ik natuurlijk niet.”

Sterke bij

Ook de imker Erik-Jan Eveleens kan de bijensterfte waarnaar op tv werd verwezen, niet verklaren. “Aan de overkant hebben ze altijd last van de varroamijt, maar er wordt nadrukkelijk gesteld dat dit beestje in dit geval niet de dader is geweest. Hier hebben we al jaren geen last meer van de varroamijt, omdat we op een gegeven moment zijn doorgegaan met de volken die geen last ondervonden van deze parasiet. En daar gaat het om. De koningin van een volk draagt de goede eigenschappen over aan het volgende volk. Zo houd je een sterke en gezonde bijenpopulatie in stand. Het is niet voor niets, dat de stichting Duurzame Bij bezig is met het telen van koninginnen van Texelse zwarte bijen. Dat doen ze op Neeltje Jans, een werkeiland in Zeeland, vanwege de de beschutte omgeving.”

Gedeelde verantwoordelijkheid

Of de bijensterfte is veroorzaakt door bestrijdingsmiddelen, kan ook Erik-Jan niet zeggen. “In principe zijn alle in Nederland toegestane bestrijdingsmiddelen uitvoerig getest. Het kan ook een combinatie van factoren zijn geweest.” Wel zijn er allerlei andere ontwikkelingen waar Eveleens zich zorgen over maakt. Bijen hebben veel verschillende bloemen nodig, ook wel drachtplanten, en die worden steeds schaarser. Bijvoorbeeld doordat mensen hun tuinen liever betegelen dan vol met bloemen zetten. Ook de manier waarop hier op Texel met de natuur wordt omgegaan, maakt het voor de bijen steeds moeilijker. Al die vernatte graslanden zijn leuk voor vogels, maar niet voor bijen. Kijk naar Waalenburg of rondom de Roggesloot; het is allemaal riet en bies. Dat zou écht anders moeten.”