Ook insecten, zoals deze kleine wespenboktor, verdienen belangstelling (Foto: Klaas de Jong)
Ook insecten, zoals deze kleine wespenboktor, verdienen belangstelling (Foto: Klaas de Jong)

BioBlitz Texel, ‘ode aan de biodiversiteit’

Laatste nieuwsberichten
Een BioBlitz is een poging om binnen een bepaalde tijd in een bepaald gebied zo veel mogelijk soorten planten en dieren te vinden. Van Calidris Vogelsafari’s kregen we onderstaand verslag, van een verkenning in de polder Waalenburg. Vincent Stork en Klaas de Jong hebben zich voorgenomen in 2020 op Texel zo veel mogelijk soorten vast te stellen. De lat ligt hoog, op ruim vierduizend.

“Die kun je maar beter binnen hebben!” lacht Vincent Stork terwijl hij de zojuist gevonden hardhout-schotelkorst, een korstmos dat de gemiddelde Texelaar voor ‘een vieze vlek op de houten brug’ zou uitschelden, via zijn telefoon invoert op de website Waarneming.nl. De docent aardrijkskunde aan de OSG is samen met Klaas de Jong, vogel- en natuurgids van Calidris Vogelsafari’s, op pad door polder Waalenburg om zoveel mogelijk soorten te noteren. “Je kunt het zien als een ode aan de biodiversiteit van Texel. We gaan kijken hoeveel soorten we in één jaar kunnen vinden op Texel”, aldus initiatiefnemer Stork.

Geen reptielen
Dat er veel vogels op ‘Vogeleiland Texel’ te vinden zijn – jaarlijks een kleine driehonderd soorten – moge wel bekend zijn, maar het is even interessant te bekijken hoeveel soorten planten, libellen, paddenstoelen, dag- en nachtvlinders, pissebedden, kevers, spinnen en vissen er te vinden zijn. “Het aantal reptielen weten we al; dat is nul”, merkt De Jong op. “Hoewel”, vult hij aan, “in 2016 stond een foto van een zwanger vrouwtje zandhagedis in de Texelse Courant! Helaas zijn daar geen vervolgwaarnemingen van, dus mogelijk is die ook alweer uitgestorven. Maar wie weet duikt-ie wel weer op dit jaar!”

Mogelijkheden
Natuurlijk zijn er bijna continu wel natuurvorsers actief op Texel en in 2019 hebben die dan ook gezamenlijk een bijzonder hoog aantal van 3.379 soorten genoteerd. Dat leverde toen een zevende plek op in de Gemeentecompetitie. Het doel voor 2020 is 4.040 soorten waar te nemen. Een ambitieus plan, maar in totaal zijn er, sinds de introductie van de website Waarneming.nl rond 2006, al ruim 7.500 soorten op Texel waargenomen, dus de mogelijkheden zijn er wel.

Gesnaveld klauwtjesmos
Het fenomeen BioBlitz neemt een hogere vlucht, nu het vastleggen van soorten via Waarneming.nl zo eenvoudig is geworden. Stork pakt zijn telefoon en na een paar klikken verschijnt de camera. Hij loopt demonstratief naar een boom en houdt de camera bij een plukje mos. “Je zou denken dat dit gewoon mos is, maar...” - hij kijkt op zijn scherm en na enkele seconden gaat hij verder - “…dit is dus gesnaveld klauwtjesmos. De app van Waarneming.nl herkent direct wat ik fotografeer. Dat maakt het invoeren wel erg laagdrempelig. Een kind kan de was doen!” Gesnaveld Klauwtjesmos is geen zeldzame soort, maar tijdens een BioBlitz moeten een heel jaar lang alle soorten worden genoteerd, dus ook het koolwitje en de wintereik.

Dennenbloedzwam
“Kijk, een Heggenmus!” roept De Jong en beide mannen grijpen naar hun telefoon. De eerste voor dit jaar moet natuurlijk wel ingevoerd worden. Gideon (7), de zoon van Klaas, wijst op wat paddenstoelen op een boomstronk. Elfenbankjes, is de eerste gedachte die bovenkomt, maar na het fotograferen en beoordelen van de foto door een expert achter Waarneming.nl blijkt dat het hier om de zeldzame Dennenbloedzwam gaat. Dit is pas de derde waarneming op Texel van deze soort.

Duizendsoortendag
Landelijk zijn er inmiddels steeds vaker BioBlitzes (zie waarneming.nl/bioblitz), altijd binnen een afgekaderd gebied en binnen een bepaalde tijd. In 2006 werd op Texel een Duizendsoortendag georganiseerd door Nationaal Park Duinen van Texel, maar toen was de internetfaciliteit via Waarneming.nl er nog niet. Opvallend is dat de ambitie voor Texel op maar liefst 4040 soorten is gezet, veel hoger dan de meeste BioBlitzes, die naar duizend tot tweeduizend soorten streven. Alleen in Limburg heeft het Natuurhistorisch Genootschap een hogere ambitie. Zij mikken dit jaar op 10.110 soorten vanwege hun 110-jarig bestaan, maar hun gebied, de hele provincie Limburg, is dan ook vele malen groter.

Laaghangend fruit
“Het lastige is het tempo vol te houden. In januari schieten we lekker uit de startblokken en op 11 januari werd de vijfhonderdste soort al gemeld, maar daar zit natuurlijk veel ‘laaghangend fruit’ bij, zoals straatgras, hulst, koolmees…” De Jong wil nog meer algemene soorten opnoemen, maar Stork onderbreekt hem. “Een havik!” Snel schiet de flinke roofvogel het bosje in. “Ook die kun je maar beter binnen hebben!” lacht Stork, terwijl zowel hij als De Jong naar de telefoon grijpt.