Olievervuiling naar aanvaardbaar minimum
Laatste nieuwsberichten In tijden van zorg over een veranderend klimaat, de plasticsoep in zee, stikstofuitstoot en andere milieuproblemen wordt soms vergeten dat beleid ook effectief kan zijn. In een rapport van het Koninklijk NIOZ wordt geconstateerd dat in elk geval, wat betreft de chronische olievervuiling van de Noordzee, de doelstellingen zijn bereikt: een schone Noordzee.Op grond van zestig jaar onderzoek langs het Nederlandse strand, sinds midden jaren zeventig onder leiding van NIOZ-onderzoeker dr. Kees Camphuysen, kon worden vastgesteld dat het niveau van de olievervuiling nu enorm is afgenomen. Het gekozen instrument was bijzonder: het percentage olieslachtoffers onder een voor olie kwetsbare zeevogelsoort, de zeekoet.
Gevoelig
Zeekoeten, broeden in Schotland en Noordoost-Engeland en komen ’s winters over de gehele Noordzee voor. Zeekoeten zijn uitzonderlijk gevoelig voor aantasting van hun veren, doordat zij diep duiken om voedsel te zoeken; ze kunnen tot 180 meter diepte gaan). De geringste aantasting van hun verenpak leidt tot onderkoeling en de dood. Ongeveer twintig jaar geleden werd in Europa een methode ontwikkeld om aan de hand van oliebesmeuringspercentages op aangespoelde zeekoeten een vinger aan de pols te houden wat betreft het voorkomen van chronische olievervuiling op zee.
Ommekeer
Eind vorige eeuw waren vrijwel alle op onze kust aanspoelende zeekoeten met olie besmeurd, tegenwoordig is dat nog een fractie ervan. Het officiële Europese beleidsdoel – hooguit 10% van de zeekoeten met olie besmeurd in 2030 – is nu al, in 2020, daadwerkelijk bereikt, aldus het instituut op ’t Horntje. De ommekeer begon rond 1990 en als gevolg van een combinatie van strengere controles op zee, educatie en aanpassingen op schepen, nam het niveau van de olievervuiling op zee steeds sneller af. Waar een wandeling op het strand nog niet zo lang geleden onmogelijk was zonder olie aan de schoenen te krijgen, is het strand nu eigenlijk altijd schoon.
Andere vervuiling
Zoals altijd is het niet alles goud wat er blinkt. Nu de stranden vrij van olie zijn, valt de frequente vervuiling met bijvoorbeeld paraffine, plantaardige olie en plastics eens te meer op. Ook het risico van een olie-incident (door een aanvaring of een stranding) blijft uiteraard bestaan.