Jong op Texel: ‘Maak gepersonaliseerd leren persoonlijker’
Laatste nieuwsberichten Sinds vorig schooljaar voert OSG De Hogeberg gefaseerd een nieuw systeem in, het op Zweedse leest geschoeide Kunskapsskolan: door klassikale lessen te vervangen door instructiemomenten en verwerkingsuren, kunnen leerlingen op hun eigen niveau vakken volgen. In het systeem is het mogelijk om vakken te volgen op een hoger of lager niveau, waardoor er een vakkenprofiel ontstaat dat bij de persoonlijke kwaliteiten van een leerling past. Over het systeem is al veel geschreven en gezegd. Ruud Verstraaten, projectleider gepersonaliseerd leren op de OSG, vertelt over het nut en de noodzaak van het nieuwe systeem. Ruud vertelt ook waar het nog schuurt.“We willen leerlingen eigenaar van hun eigen leerproces maken,” legt Ruud uit. “Als je gelijke kansen wil bieden in het onderwijs, moet je ongelijk onderwijs geven. We nemen er de tijd voor. Ons doel is dat het systeem in 2020 volledig is ingevoerd. Het is een ontwikkelingstraject. Voor leerlingen en ouders lijkt het misschien alsof we steeds iets anders doen, maar het duurt een paar jaar voor het staat. 2020 is geen willekeurig gekozen datum, in het schooljaar 2020-2021 is de krimp zo groot dat traditionele klassen niet meer te betalen zijn. Andere scholen nemen langer de tijd, bij ons moet het om die reden versneld. ”
“Leerlingen voeren aan het begin van het schooljaar een gesprek met hun coach en de ouders. Daar verwoorden ze hun doelen: de één wil op de HAVO overgaan, de ander streeft ernaar naar het VWO te kunnen.”
De leerlingen volgen vakken in een digitaal systeem. De vakken hebben kleurcodes: oranje staat voor beroepsgericht leren, rood voor VMBO-kader en MAVO, wit voor HAVO en blauw voor VWO. Nynke is 12 en doet MAVO, maar volgt wiskunde, aardrijkskunde en Engels op HAVO-niveau, wit dus. Rosa is 14 en volgt af en toe ‘witte vakken’, nu Engels en maatschappijleer. “Een vak is opgedeeld in tredes. Als je het als hoofdstukken ziet, is het makkelijker te begrijpen: ik doe sómmige hoofdstukken op HAVO-niveau en Nynke doet van Engels en maatschappijleer álle hoofdstukken op HAVO-niveau,” legt Nynke uit.
Sem is 13 en doet VMBO-kader: “Soms moet ik thuis nog iets doen, maar meestal heb ik alles af. Als ik goed plan, weet ik precies wat ik wanneer moet doen.” Nynke, Sem en Rosa hebben op de basisschool al met weektaken gewerkt. Dat helpt, vertellen ze. Al vindt Sem het op de OSG makkelijker om overzicht te houden: “ Op de basisschool maakte je een opdracht. Je wist zelf niet waarom of waar je naar toe werkte. Nu kun je zien wat je leerdoelen zijn en hoeveel je nog moet doen voor een vak afgerond is. Dat maakt het leuker.”
Er wordt aan gewerkt, vertelt Ruud, om basisschoolleerlingen voor te bereiden op de zelfstandigheid die op de middelbare school van ze wordt gevraagd: “Er is een projectgroep Doorlopende Leerlijnen, daarin komen de directeuren van de basisscholen samen met de OSG en zoeken we naar afstemming.”
“We hebben recent een enquête gehouden onder leerlingen”, vertelt Ruud. “Brugklassers zijn positiever dan tweedeklassers. Die laatste groep heeft natuurlijk vergelijkingsmateriaal. Zij vonden onder andere dat er te weinig leraren aanwezig waren tijdens de ‘Hogeberguren’, de uren waarin zelfstandig wordt gewerkt. Nu zijn er meer leraren per ‘plein’, de toegewezen plek waar leerlingen zelfstandig werken. In principe duren de Hogeberguren tot 16.00 uur, maar als het werk af is, mogen leerlingen om 15.00 uur weg. Leerlingen die achterlopen, moeten blijven. Dat wordt als straf ervaren, maar zo is het niet bedoeld.”
De leerlingenraad herkent het, dat het langer blijven, ervaren wordt als straf. Zij verzamelden knelpunten en deden voorstellen om die aan te pakken. Volgens hen is de maatregel contraproductief. De leerlingen zijn moe en ongeconcentreerd, vakdocenten zijn vaak niet beschikbaar waardoor ze geen vragen kunnen stellen en hun vrienden zijn al naar huis. Ze voelen zich nutteloos en het uur voelt verspild: als straf. De leerlingenraad stelt daarom voor om deze leerlingen vroeger in de Hogeberguren te laten ondersteunen door vakdocenten. Ook vinden ze dat de coaches, die het leerproces van de leerlingen moeten bewaken, meer zeggenschap moeten krijgen. Ze moeten per leerling kunnen bekijken wat de beste oplossing is om meer onvoldoendes te voorkomen.
Leerlingen geven ook aan dat ze het moeilijk vinden om aan het werk te blijven en niet goed overzichtelijk kunnen krijgen wat er wanneer geleerd moet worden. Ze willen worden gecontroleerd. “Voor sommigen is een beetje vrijheid goed, maar niet iedereen kan dit aan. Dat is gewoon de realiteit”, schrijft de leerlingenraad.
“De leraren worden getraind in het stellen van coachende vragen. Het is de bedoeling dat ze de hulpvraag kunnen destilleren, zodat ze de juiste ondersteuning kunnen bieden. Daar hebben alle leraren een opleiding voor gevolgd. Maar ook voor hen is het wennen. Een verandering kost tijd,” zegt Ruud.
Leerlingen die vastlopen, kunnen hun verhaal kwijt bij de leerlingenraad. Het mailadres is leerlingenraad@dehogeberg.nl.
“Ze kunnen ook naar de vertrouwenspersoon, de vakdocent, de coach of naar de teamleider,” vertelt Ruud. “En er is een klankbordgroep. Daarin zitten ouders, leerlingen en docenten. Ouders kunnen zich daar altijd voor opgeven. We geven regelmatig rondleidingen, waarbij we uitleg geven over het nieuwe systeem. Wie mee wil, kan zich opgeven via secretariaat@dehogeberg.nl.”
Alle voorstellen die de leerlingenraad deed, zijn te vinden via ‘gerelateerde links’.
De redactie is benieuwd hoe jongeren school, leven, vriendschap en voorzieningen op Texel ervaren. Via de links rechts op de pagina zijn de eerdere stukken te lezen. Wie er graag iets over wil vertellen, kan de redactie mailen op redactie@texelsemedia.nl.
De voorstellen die de leerlingenraad deed: https://lrdehogeberg.blogspot.nl/2018/02/voorstellen-overleg-leerlingenraad.html